نوشته: محمد علیزادهتابستان به پایان رسید
و دمای هوا نیز اندک اندک رو به کاهش، اما تا پیش از آن که به سردترشدن هوا بیاندیشید، میخواهیم شما
را با ده نقطه از گرمترین جاهای سیارهی زمین آشنا کنیم.
در حالی که دو سوم سطح زمین را آب فرا گرفته، از یک سوم سطح باقی مانده،
پهنههای پهناوری نیز با بیابان پوشیده شده است. برخی از این مناطق از هزاران سال پیش زیسیتگاه آدمی
بوده و در برخی نیز هزاران سال است
که هیچ موجود زندهای زندگی نمیکند. اکنون به معرفی این ده مکان گرم زمین میپردازیم:
10 - بیابان حلفا در کشور سودان – 52.8 درجه سانتی گراد
این منطقه در شمال کشور سودان و هم مرز با کشور مصر قرار دارد. در سال 1967، دمای 53 درجه سانتی گراد برابر 127 درجه فارنهایت در این منطقه ثبت شده است.
به دلیل وزش بادهای شدید و بسیار سوزانی که مردم محلی به آن
حَبوب نام دادهاند، این منطقه در بیشتر سال از اقلیمی بسیار خشک برخوردار است و یکی از دلایل گرم شدن هوای این منطقه و جای گرفتن در فهرست ده نقطهی گرم زمین نیز همین بادهاست. معمولا توفانهایی از شنهای اطراف به همراه این بادها به هوا برمیخیزد، اما در فصلهای دیگر، توفانهای تندریِ شدید و ناگهانیای در این منطقه به وجود میآید که به دلیل رسی بودن
خاک آنجا و فرو نرفتن آب
در زمین، سیل نیز به همراه دارد.
دیوارهایی هیولاوش از شن زرد رنگ به ریخت توفانهای شن و توفانهای تندری و آذرشهای شدید و ترسناک در بهار و پاییز، به همراه سیلهای ناگهانی، شرایط بسیار سخت و ناهنجاری را برای این ناحیه به
وجود آورده است.
9 - اهواز در کشور ایران – 53.3 درجه سانتی گراد
بالاترین دمایی که برای شهر اهواز ثبت شده، 53.3 درجه سانتی گراد یا 128 درجه فارنهایت بوده است. در اهواز، هر ساله کمتر از 2.5 سانتیمتر باران میبارد. در گرماگرم تابستان، معمولا دمای
شهر اهواز، 45 تا 47 درجه است، در
نتیجه فعالیت مردم خونگرم این شهر، در آغاز روز و ساعات عصرگاهی است.
8 - تیرات تسی در کشور فلسطین – 53.9 درجه سانتی گراد
در سال 1942 در این منطقه دمای 53.9 درجه
سانتی گراد برابر با 129 درجه فارنهایت ثبت شده است. این منطقه 220 متر از سطح آبهای آزاد پایینتر است و با وجود دمای بالا و شرایط بسیار سخت محیطی
، حدود 18000 درخت خرما در این منطقه کاشته شده است.
7 - آروئانه در کشور مالی – 54.4 درجه سانتی گراد
منطقهای کوچک که در آن روستایی کوچک وجود
دارد که تنها 300 خانواده در آن زندگی میکنند. بیابان پیرامون این روستا به تمامی سترون و بی آب و علف است و باد خشک و سوزندهی بیابانی که شنها را با خود به آسمان میپراکند، میدان دید را نیز محدود میکند.
در سال 1945 در این منطقه، دمای 54.4 درجه سانتی گراد
برابر با 130 فارنهایت ثبت شده است.
6 - تیمبوکتو در کشور مالی - 54.5 درجه سانتی گراد
بهترین عبارت برای بیان این مکان، ناکجاآباد است. تیمبوکتو
در جنوب صحرای بزرگ افریقا و حدود 16 کیلومتری شمال رودخانهی نیل قرار دارد. شهر در میان شنهای روان محاصره شده و معمولا جادهها با شن پوشیده شده است. بالاترین دمایی که برای این ناحیه ثبت شده، 54.5 درجه سانتی گراد، برابر 130.1 درجه فانهایت است.
در میانههای بهار، دمای 42 درجه برای این مکان غیرعادی نیست و در زمستان، معمولا دمای هوا 32 درجه است. در این ناحیه در حدود 40000 نفر زندگی میکنند که برای مبارزه با گرما، باید خانههای خود
را با روشهای پیش پا افتاده از تاخت و تاز
خورشید سوزان، محافظت کنند.
5 - کبیلی در کشور تونس – 55 درجه سانتی گراد
کبیلی آبادیای است در دل بیابان با 18000 نفر جمعیت که دمای 55 درجه سانتی گراد، برابر 131 درجه فارنهایت در آنجا ثبت شده است.
این منطقه از دویست هزار سال پیش زیستگاه انسان بوده که مردمش برای گذاراندن
موج گرما در سختترین روزهای سال و برای حفظ میزان آب و دمای بدن خود، به روش گذشتگان رفتار میکنند. همچنین این
ناحیه، دارای یکی از بهترین خرماهای جهان است.
4 - غَدَمِس در کشور لیبی – 55 درجه سانتی گراد
آبادی دیگری که در میانهی بیابانی خشک و سوزان قرار دارد و شهری که پذیرای 7000 نفر است، یکی از گرمترین نقاط سیارهی زمین است. مردم ساکن در شهر غَدَمِس، دیوارهای خانههای خود را از گل و ضخیم میسازند و آن را با آهک سفید میکنند تا گرما را بازتاب کند و به درون راه ندهد، سقف خانه را نیز از چوب میسازند تا خنکای
درون خانه را به بیرون نفرستد و آنها بتوانند گرمای توانفرسای تابستان را تاب آورند.
همچنین سقفهای خانههای دو سوی گذرگاهها را با تیرکهای چوبی به هم پیوند میدهند و روی آن را میپوشانند تا برای خیابانها سایه فراهم آورند. این شهر در سازمان یونسکو به عنوان یکی از
میراثهای فرهنگی سیارهی زمین به فهرست شده است. مردم در این شهر از سدهی ششم میلادی زندگی کردهاند
3 - درهی مرگ در ایالات متحده – 56.6 درجه سانتی گراد
درهی مرگ، کم سطحترین و خشکترین مکان در ایالات متحد
ه است و دمای فزایندهی آن نیز بر سختی شرایط این نقطه میافزاید. در ژولای سال 1913، دمای 56.6 درجه سانتی گراد، برابر
با 134 درجه فارنهایت در آنجا به ثبت رسیده که گرمترین دما در قارهی امریکاست.
2 - العزیزیه در کشور لیبی – 57.8 درجه سانتی گراد
در سال 1922، گرمترین دمایی که برای این منطقه ثبت شده، 58 درجه
سانتی گراد، برابر با 136 درجه فانهایت بوده است. البته وزش بادهای سوزان بیابان پیرامون، این دما را فزونی بخشیده و به همین دلیل برخی ثبت این دما را درست نمیدانند. با تمامی سختی شرایط محیطی، مردم در این ناحیه زندگی
میکنند.
1 - گندم بریان شهداد، گرمترین نقطه زمین در کشور ایران – 67 درجه سانتی گراد
دکتر پرویز کردوانی، بیابانشناس معروف ایرانی، دمای ناحیهی تپههای
گندم بریان، که از گدازههای سیاهرنگ آتشفشانی پوشیده شده را ۶۷ درجه سانتی گراد اندازهگیری کرده است. "گندم بریان" یا "ریگ سوخته" در ۸۰ کیلومتری شمال شهر شهداد در کویر لوت واقع است. کویری که در پهنهای به درازای 200 و پهنای 150 کیلومتر در دل کویر لوت گسترده شده و کویر شهداد نام دارد و به دلیل شرایط بسیار سخت آب و هوایی، هیچ پوشش گیاهیای نداشته و هیچ
موجود زندهای در آن زندگی نمیکند.