ده راز برتر ستارگان (بخش دوم)

---

ده راز برتر ستارگان

برگردان: محمد علیزاده

منبع: www.space.com

5 -  انفجارهای ستارگان
رده‌ای تازه از ستارگان با نام "ستارگان رادیویی ناپایدار چرخشی"، Rotating Radio Transients فروزنده‌هایی بی‌ثبات و ناپایدار هستند. آنها ستارگان متراکم نوترونی سترگ و حجیمی هستند که به طور متناوب، رگبارهایی از امواج رادیویی به درازای دو میلی ثانیه و با فاصله‌هایی تاریک و پایدار با فاصلۀ زمانی سه ساعت به بیرون می‌فرستند. از آنجایی که این فوران‌ها زودگذر هستند، ستاره‌شناسان به منظور ردیابی این ستارگان رادیویی، باید این گذرهای ناگهانی امواج رادیویی را از امواج رادیویی تولید شده در روی زمین تمیز دهند. ممکن است در کهکشان راه شیری، صدها هزار ستاره از این دست وجود داشته باشد.

 
4 -  انجمن تک‌روها
در نگاه نخست، شاید به نظر آید ستارگان دوستدار تنهایی و گوشه‌گیری نباشند، و اکنون ستاره‌شناسان پیش‌بینی می‌کنند که 85 درصد از ستارگان کهکشان راه شیری در سامانه‌های چند ستاره‌ای قرار یافته‌اند. بیش از نیمی از ستارگان، ستارگان دوتایی هستند و یا دو ستاره که با گیرایی گرانش یکدیگر در کنار هم قرار یافته‌اند و هر ستاره پیرامون مرکز جرم در حال چرخش است. هر گاه سه و یا تعداد بیشتری ستاره کنار هم گرد آیند، به این گردهمایی، سامانۀ چندستاره‌ای گفته می‌شود. در سال 2005، ستاره‌شناسان برای نخستین سیارۀ در حال گردش به دور یک سامانۀ دوتایی، شواهد و مدارکی ارائه کردند.

 

3 -  انفجارهای اسرارآمیز
انفجار دهشتناک یک ستاره، امواج کوبشی هراسناکی را به فضای پیرامون گسیل می‌کند که می‌توانند تا 35 میلیون کیلومتر در ساعت تندی گیرند. پایان زندگی بعضی ستارگان، می‌تواند رویدادی شکوه‌مند و تماشایی باشد. آنچه که ابرنواختر می‌نامیم، هنگامی رخ می‌دهد که یک ستاره با جرمی هشت بار چگال‌تر از خورشید سوخت خود را به پایان رساند، آنگاه گرانش، تودۀ باقی مانده را به درون می‌کشاند و ستاره دچار رمبش می‌شود. سپس انفجار رخ داده با نیرویی بسیار زیاد، نور و مادۀ پر انرژی را به درون فضا می‌پراکند. از سال 1604 که یوهان کپلر یک ابرنواختر را کشف و مشاهده کرد، ستاره‌شناسان هنوز ابرنواختری را در کهکشان خودمان مشاهده نکرده‌اند.

2 - پرتوهای خورشید
اتمسفر خورشید یا تاج خورشیدی، می‌تواند به جوش آید و به دمای 2 میلیون درجۀ سلسیوس برسد. همچنین می‌تواند جریانهایی از ذرات پرانرژی را با سرعت نزدیک به سرعت نور، به صورت نامنتظره و پیش‌بینی ناپذیر به فضای پیرامون خود روانه سازد. این شراره‌های خورشیدى که سرشار از ذرات باردار هستند، در راستای انحنای خطوط میدان مغناطیسی به سوی زمین روانه می‌شوند. و هنگامی که به زمین می‌رسند، توانایی از کار انداختن و درهم‌ریختن فناوری ارتباطات و ماهواره‌ها، دستگاه‌های الکترونیکی و حتا تلفن‌های همراه را دارند. یک شرارۀ بزرگ خورشیدی می‌تواند میلیونها برابر یک بمب هیدروژنی انرژی به همراه داشته باشد، و یا به اندازۀ انرژی‌ای که کشور امریکا در درازای یکصد هزار سال تولید و مصرف خواهد کرد. ستاره‌شناسان به تازگی و با هدف پیش‌بینی فوران‌های خورشیدی، پژوهش پیرامون عملکرد درون خورشید را آغاز کرده‌اند.

1 -  نماد مرگ
سیاه‌چاله‌ها آن چنان چگال هستند که هیچ چیز نمی‌تواند از چنگال گرانش آنها بگریزد. هنگامی که چیزی از کران افق رویداد بگذرد، حتا اگر نور هم باشد، دیگر یارای گریز از کشش بی‌کران گرانش آن را نداشته و راهی به بیرون نخواهد داشت. اکنون ستاره‌شناسان شواهد محکمی از وجود سیاه‌چاله‌هایی شبه ستاره در دست دارند که از فروپاشی ستارگان بسیار بزرگی ریخت یافته‌اند، همچنین اَبَرسیاه‌چاله‌هایی بسیار شگفت‌انگیز با وزنی بیش از جرم چندین میلیون ستاره.

پایان

---