ستاره‌شناسان، بزرگترین و دوردست‌ترین خزانۀ آب را در کیهان یافتند.

---

ستاره‌شناسان، بزرگترین و دوردست‌ترین خزانۀ آب را در کیهان یافتند.

برگردان: محمد علیزاده

دو کارگروه از ستاره‌شناسان، بزرگترین و دوردست‌ترین خزانۀ آب را در کیهان کشف کرده‌اند. این خزانۀ آب که گمان می‌رود 140 تریلیون برابرِ تمامی آبهای دریاهای زمین باشد، پیرامون سیاه‌چاله‌ای را فراگرفته که خود یک اختروَش را خوراک می‌دهد و بیش از 12 میلیارد سال نوری از ما دورتر است.

مَت بِرَدفورد که یکی از دانشمندان آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در شهر پاسادنا در استان کالیفرنیای امریکا و مدیر یکی از کارگروه‌هایی است که این کشف را انجام داده‌اند، می‌گوید: "محیط پیرامون این اختروَش، بسیار بی‌مانند است زیرا که توانسته چنین تودۀ کلانی از آب را فَراوَرد. این برهان دیگری بر فراگیر بودن آب در سرتاسر جهان و حتا در زمان‌های نخست آغاز آن است." بخشی از سرمایۀ پژوهشی کارگروهِ زیر مدیریت او را ناسا بر گُرده دارد.
یک اختروَش از سیاه‌چاله‌ای بسیار بزرگ نیرو می‌گیرد که آن نیز پیوسته و یکنواخت، گاز و غبار پیرامونش را به کام خود می‌کشاند. هم‌چنان که سیاه‌چاله، گاز و غبار را به درون خود فرومی‌کشاند، اختروَش انرژی بیکرانی را به بیرون فوران می‌کند. هر دو گروه ستاره‌شناسان، یک اختروَش ویژه را با نام APM 08279+5255 بررسی کردند، اختروَشی که سیاه‌چاله‌ای به اندازۀ 20 میلیارد بار پرجرم‌تر و یک هزار بار پرتوان‌تر از خورشید پرورانده است.
ستاره‌شناسان وجود بخار آب را حتا در دوردست‌ترین فاصله‌ها و حتا در نخستین روزهای پیدایش کیهان پیش‌بینی کرده بودند، اما پیشتر، آن را نیافته و وجودش را آشکار نساخته بودند. در کهکشان راه شیری، بخار آب وجود دارد، هرچند که اندازۀ آن، 4000 بار کمتر از این اختروَش است، زیرا بیشتر بخار آب موجود در راه شیری، به ریخت یخ است.
 

ده راز برتر ستارگان (بخش دوم)

---

ده راز برتر ستارگان

برگردان: محمد علیزاده

منبع: www.space.com

5 -  انفجارهای ستارگان
رده‌ای تازه از ستارگان با نام "ستارگان رادیویی ناپایدار چرخشی"، Rotating Radio Transients فروزنده‌هایی بی‌ثبات و ناپایدار هستند. آنها ستارگان متراکم نوترونی سترگ و حجیمی هستند که به طور متناوب، رگبارهایی از امواج رادیویی به درازای دو میلی ثانیه و با فاصله‌هایی تاریک و پایدار با فاصلۀ زمانی سه ساعت به بیرون می‌فرستند. از آنجایی که این فوران‌ها زودگذر هستند، ستاره‌شناسان به منظور ردیابی این ستارگان رادیویی، باید این گذرهای ناگهانی امواج رادیویی را از امواج رادیویی تولید شده در روی زمین تمیز دهند. ممکن است در کهکشان راه شیری، صدها هزار ستاره از این دست وجود داشته باشد.