آشنایی با منظومۀ خورشیدی (بخش دوم)

---

آشنایی با منظومۀ خورشیدی

نوشته‌: محمد علیزاده

این نوشتار پیشتر در مجله‌ی دانشمند منتشر است.

برای دیدن عکسها در اندازه‌ی بزرگتر روی آنها کلیک کنید

10 - تایتِن
تایتِن، ششمین ماه سیارۀ کیوان است با قطر 5150 کیلومتر که توسط کریستیَن هُوی‌‌گِنس، ستاره‌‌شناس هلندی در سال 1655 کشف شد. تایتِن، بزرگترین ماه کیوان و دهمین جرم بزرگ در منظومۀ خورشیدی است. با این که تایتن یکی از ماه‌‌های کیوان است، اما همچون گَنیمید بسیار بزرگ است. براورد شده که هواسپهر آن مانند زمین و فشار آن بر روی سطح در حدود 60 درصد فشار هوای سطح سیارۀ زمین است. از آنجا که بیشتر هواسپهرش از نیتروژن تشکیل شده، چهرۀ این ماه، پرتقالی رنگ دیده می‌‌شود. دمای سطحی آن منفی 178 درجه سانتی‌‌گراد است. تا پیش از وُیَجِر، گمان می‌‌رفت که این ماه دارای هواسپهر، دریا، قطبهای یخی و گازهای اتان و متان فراوانی باشد. بنابراین، گذر فضاپیمای وُیَجِر جوری برنامه‌‌ریزی شد که از فاصلۀ بسیار نزدیکی از این ماه بگذرد. اما عکس‌‌هایی که به زمین فرستاده شد، هواسپهری چگال و ابرهایی فراوان را نشان می‌‌داد. پس دیدن سطح تایتن شدنی نبود. در سال 1997، فضاپیمای کاسینی از زمین به پرواز درآمد تا در سال 2004 به سیارۀ کیوان برسد و چون ماهواره‌‌ای به دور آن به چرخش درآید. در فضاپیمای مدارگرد کاسینی، کاوشگر هُوی‌‌گِنس نیز جای داده شده بود تا کاسینی، هنگام گردش به دور کیوان، در یکی از کنارگذرهای مناسب از کنار تایتن، آن را به سطح تایتن پرتاب کند. داده‌‌های دریافتی از سطح تایتن که توسط کاوشگر هُوی‌‌گِنس فرستاده شد، نشانگر وجود متان مایع بر سطح آن است. تا امروز، فضاپیمای کاسینی، سی بار از کنار تایتن گذشته و از آن عکسهای فراوانی به زمین فرستاده است.