خرده اندیشه
نوشته‌ها، ترجمه‌ها و اندکی از اندیشه‌های پراکنده‌ی منخرده اندیشه
نوشته‌ها، ترجمه‌ها و اندکی از اندیشه‌های پراکنده‌ی مندرباره من
تمامی حقوق محفوظ و متعلق به صاحب وبلاگ است.
در این وب‌گاه، نوشته‌ها، برگردان‌ها به پارسی، سفرنامه‌ها و شاید خرده اندیشه‌هایی به قلم من نوشته می‌شود. بنا بر قانون حمایت از حقوق مولفان، مصوب ۱۱ دی ماه ۱۳۴۸، نقل تمام یا بخشی از مطالبی که به قلم و یا ترجمه‌ی صاحب اثر در این وب‌گاه نوشته می‌شود در نشریات کاغذی یا رسانه‌های دیجیتال ممنوع است. بازنشر تنها با اطلاع و اجازه‌ی صاحب اثر و مدیر وبلاگ ممکن است.
ادامه...
مصاحبه با آیزاک آسیموف
مصاحبه با آیزاک آسیموف
برگردان: محمد علیزاده
هر چیزی که نوشتم به منظور روشنگری بوده است، حتا داستان‌های علمی‌تخیلیم.
آیزاک آسیموف – دسامبر 1985
خبرنگار: مجله‌ی تایم شما را همچون بیماری درمان‌ناپذیر که به توضیح و توصیف بیش از حد دچار هستید به خوانندگان معرفی کرده. آیا این مهمترین بخش کار شماست، فهمیدن درست یک مطلب و انتقال درست این فهم به خواننده؟
آیزاک آسیموف: بله، درسته. هر چیزی که من می‌نویسم به قصد آموزش و روشنگری هست، حتا داستان‌های علمی‌تخیلی‌ای که می‌نویسم. نه به این معنی که بخوام خواننده متوجه این موضوع باشه، ولی هدف و منظور من اینه.
خ: مشخصه که شما روشی برای توضیح موضوعات دارید. آیا طبیعت شما این جوریه یا با کار زیاد به این مهم دست پیدا کردید؟
آ.آ: ظاهرا که به طور ذاتی این طوری هستم، چون برای فهم یک مطلب، یک روش کلی دارم به این ترتیب که اونو به ساده‌ترین شکل ممکن برای خودم توضیح میدم. احساس می‌کنم این روش چون برای من پاسخ میده، به درد همه هم می‌خوره.
آشنایی با منظومۀ خورشیدی (بخش نخست)
این نوشتار پیشتر در مجله‌ی دانشمند منتشر است.
برای دیدن عکسها در اندازه‌ی بزرگتر روی آنها کلیک کنید
هر سامانۀ خورشیدی، دارای یک ستارۀ مرکزی است که بزرگترین جرم آن نیز هست. اجرامی که به دور ستاره می‌گردند، سیاره و اجرامی که به دور سیاره‌ها می‌گردند، ماه هستند. در منظومۀ خورشیدیِ ما، زمین سیاره است و ماهِ آن را "ماه" می‌نامیم. ماهِ زمین کمابیش جرم بزرگی است و نقشی بسیار پررنگ در به وجود آمدن زندگی در روی زمین دارد. سیاره‌های دیگر نیز دارای ماه هستند. اندازۀ تعدادی از آنها بسیار بزرگ و تعدادی بسیار کوچک هستند. همچنین در سامانۀ خورشیدی، به جز سیاره‌ها و ماه‌های آنها، سیاره-های کوتوله‌ای چون پلوتو و اریس وجود دارند که در مدارهای بسیار دوردست که به آن ناحیۀ فرانپتونی گفته می‌شود به دور خورشید می‌گردند. و نیز در مدار میان سیارۀ بهرام و مشتری، کمربندی از سنگهای بزرگ و کوچک وجود دارد که به آن کمربند سیارکها گفته می‌شود.
اینک به ترتیب بزرگی، به معرفی اجرام سامانۀ خورشیدی و بررسی تعدادی از ماه‌ها می‌پردازم.
100 سال همراه با نسبیت عام
اینفوگرافیکی گویا از یک سده آموزه‌های نسبیت عام و آنچه در آینده به انتظارش هستیم...
برگردان و تنظیم عکس: محمد علیزاده
برای دیدن عکس بزرگتر روی آن کلیک کنید.
سه قانون روباتیک آسیموف
هر چند پرسه زدن توی یو.تیوب و فیس.بوک رو به شدت وقت تلف کردن می‌دونم، اما گاهی چیزهای نابی پیدا میشه که واقعا ارزش داره، مثل این ویدئو که فکر کنم مال 60، 70 سال پیش باشه و در اون آسیموف سه قانون معروف روباتیک خودش رو شرح میده. ای کاش 20 سال بیشتر زنده می‌موند و 100 تا کتاب دیگه هم می‌نوشت.
یِادبود آیزاک آسیموف در روز جهانی ایدز
یادبود آیزاک آسیموف در روز جهانی ایدز
ده سال پس از مرگ آسیموف، همسرش جنت آسیموف اتوبیوگرافى او با نام "زندگی خوبی بود" را ویرایش کرد و در آن اشاره نمود که مرگ همسرش در اثر بیماری ایدز بوده که در طی انتقال خون در هنگام عمل جراحی قلب به آن دچار شده بود.
آنها از من می‌پرسیدند: "تو مگه به بشقاب پرنده اعتقاد نداری؟ مگه به تله‌پاتی اعتقاد نداری؟ فضانوردای باستانی چی؟ مثلث برمودا رو هم میگی الکیه؟ زندگی بعد مردن پس چی؟"
و من پیوسته پاسخ می‌دادم: "نه، نه، نه، نه، بازم نه."
یکی از آن کلیساروهای سخت مذهبی که از پاسخ‌های منفی من به شدت برانگیخته شده بود گفت: "اصلا تو به چیزی هم اعتقاد داری؟"
گفتم: "آره، من به مدرک باور دارم، به مشاهده و بررسی باور دارم، به سنجیدن و استدلالی که توسط ناظرهای مستقل تایید شده باشه. من به چیزی اعتقاد دارم که برای اون مدرک و شاهد وجود داشته باشه، مهم هم نیست چقدر مسخره و دور از ذهن باشه. البته هر چقدر هم که یه چیز مسخره‌تر و دور از عقل‌تر باشه، شواهد برای وجودش باید محکم‌تر و قطعی‌تر باشه."
"ذهن ولگرد" 1983
بازی ادامه دارد...
.In life, unlike chess, The game continues after checkmate
.
سربلندی دوباره برای نظریۀ نسبیت عام انشتین
به مناسبت صدمین سال انتشار نظریه نسبیت انشتین، مقاله‌ای که چند سال پیش در مجله‌ی دانشمند به چاپ رسانده بودم را در اینجا بازنشر می‌کنم.
سربلندی دوباره برای نظریۀ نسبیت عام انشتین
برگردان: محمد علیزاده
کشف تپ‌اختری بسیار شگفت‌انگیز که تاییدی است دوباره بر درستی پیش‌بینی‌های نظریۀ نسبیت عام.
به تازگی تپ‌اختری شگفت‌انگیز کشف شده که دامنۀ آزمایش‌های درستی "نظریه نسبیت عام" را زمینه‌ای تازه بخشیده است.
تا امروز که گفته‌های انشتین درست بوده است.
در این تصویر هنری، این دو جرم شگفت انگیز انگاشته شده که جرم کوچکتر، بسیار سنگین‌تر است و هر ثانیه 25 بار به دور محور خود می‌گردد و هر 2 ساعت و نیم به همراه کوتولۀ سپید همدم خود به دور یکدیگر می‌چرخند. ستارۀ نوترونی امواج رادیویی نیرومندی به فضا گسیل می‌دارد که در روی زمین با رادیوتلسکوپ دریافت می‌شود. هر چند که این سامانۀ دوتایی در جایگاه خود بسیار بی‌همتا و شگرف است، اما مکان خوبی است که دانشمندان محدودیتهای نظریه‌های فیزیکی را با کمک آن بیازمایند.
نیروی بسیار زیاد گرانش این سامانه، صفحۀ فضا-زمان را خم می‌کند. هر چند هنوز دانشمندان این خمش را به طور مستقیم رصد نکرده‌اند، اما توانستند با اندازه‌گیری هدررَوی انرژی در این سامانه و نیز تغییرات مداری، به آن پی ببرند.